De bestrijding van de eikenprocessierups ging dit jaar met veel bombarie van start. Want zoveel overlast als in 2019, dat was niet acceptabel voor de inwoners van Hengelo. De Hengelose gemeenteraad stelde extra geld beschikbaar, waardoor Gildebor drie machines kon aanschaffen die de overlast van de rupsen de kop in moesten drukken. Het lawaai van de machines leverde al vroeg in het voorjaar nachtelijke onrust op. Dat alles met een hoger doel, minder overlast door de brandharen van de eikenprocessierups. De resultaten zijn duidelijk: 20 tot 30% minder nesten ten opzichte van 2019 én een afname in omvang van de nesten tussen de 60 en 65%. Wethouder Mariska ten Heuw: ‘Over het resultaat van dit jaar zijn we tevreden. Wij verwachten dat de behandeling met nematoden steeds effectiever gaat zijn in het verminderen van de overlast. Daarom gaan we hier volgend jaar mee door.’
De gemeente Hengelo koos voor de bestrijding met aaltjes, omdat die aanpak minder negatieve effecten heeft op de biodiversiteit. Uit onderzoek blijkt namelijk dat een grote biodiversiteit op langere termijn dé aanpak is in de strijd tegen de rups. Iets waarop de gemeente Hengelo de komende jaren ook extra wil inzetten.
Nachtelijk avontuur
Het is donderdag 9 april, half negen ‘s avonds. Bij Gildebor staan de tractoren al warm te draaien voor een nachtelijk avontuur. Voor het eerst worden 15.000 eiken in Hengelo behandeld met aaltjes in de strijd tegen de eikenprocessierups. Dat moet in het donker, de aaltjes kunnen namelijk niet tegen Uv-licht. Eenmaal op weg ontvangen de mannen van Gildebor overwegend positieve reacties, ondanks het tijdstip waarop de behandeling plaatsvindt en het lawaai van de machines. Hengelo wist wat er ging gebeuren!
Resultaten 2020
De behandeling met aaltjes start net nadat de rups uit het ei komt. De aaltjes worden onder hoge druk tot boven in de boom gespoten. De rups gaat als vervolgens in een vroeg stadium dood, voordat deze overlast veroorzaakt. Maico Oude Lenferink van Gildebor coördineert de bestrijding van de eikenprocessierups in Hengelo: ‘Voor ons was het wel spannend, we hebben veel vertrouwen in deze methode en je hoopt dan dat het resultaat hoop geeft voor de komende jaren.’
In 2020 werden er 20 tot 30% minder nesten geconstateerd in vergelijking met 2019. Daarnaast waren de nesten in omvang tussen de 60 en 65% kleiner. Halverwege juni werd er met vier ploegen gestart met het wegzuigen van de overlast gevende nesten van de
eikenprocessierups. Hierdoor kon de overlast in de meeste gevallen dan ook snel worden weggenomen. Een kleiner nest maakt het wegzuigen namelijk gemakkelijker én het zorgt voor minder overlast, er zijn simpelweg minder rupsen. Wethouder Mariska ten Heuw: ‘Over het resultaat van dit jaar zijn we tevreden. Wij verwachten dat de behandeling met nematoden steeds effectiever gaat zijn in het verminderen van de overlast. Daarom gaan we hier volgend jaar mee door.’ Daarbij complimenteert ze de medewerkers van Gildebor. ‘Ze hebben tot in de kleine uurtjes doorgewerkt. Dan is het mooi om te zien dat dat effect heeft gehad.’
Minder meldingen
Het eerste jaar waarin gestart werd met preventief behandelen met aaltjes leverde iets minder meldingen op in vergelijking met vorig jaar. Door de komende jaren door te gaan op deze manier verwachten we dat de overlast én daarmee het aantal meldingen vermindert. Tegelijkertijd moeten we met elkaar accepteren dat de rups blijft en enige overlast blijft geven. Het resultaat kan jaarlijks verschillen. Het is namelijk heel erg afhankelijk van factoren waar je weinig invloed op hebt, denk aan weersomstandigheden én de landelijke en regionale plaagdruk.
We kijken verder naar de komende jaren
De machines én de aaltjes worden ook in het voorjaar van 2021 weer ingezet. ‘Op een aantal locaties lag het rendement lager dan verwacht. Door de machines op een aantal punten aan te passen, verwachten we dat we ook hier een beter resultaat behalen’, aldus Maico Oude Lenferink van Gildebor. Het spuiten met aaltjes is een effectieve manier om de overlast van de rups op korte termijn te verminderen.
Voor de lange termijn wordt in gemeente Hengelo nog meer ingezet op biodiversiteit, zodat het openbaar groen aantrekkelijk is voor de natuurlijke vijanden van de rups en de vlinder. Dat doen we bijvoorbeeld door anders te maaien en meer inheemse (vaste) planten en bomen aan te planten. Ook starten we in het najaar van 2020 met een pilot, samen met de Provincie Overijssel en gemeente Enschede. In beide gemeenten wordt een berm ingezaaid met een speciaal samengesteld kruidenmengsel. Het effect van dit kruidenmengsel op het aantal insecten wordt de komende jaren nauwlettend in de gaten gehouden. Met de combinatie van bovenstaande maatregelen gaan we de komende jaren de eikenprocessierups te lijf.